भारताकडील पेटेंटमध्ये ६२ टक्क्याने वाढ वर्ष अखेर १ लाख १ हजार पेटेंट भारतीयांकडे

भारताने बौद्धिक संपदा (IP) चालित अर्थव्यवस्था निर्माण करण्याच्या आपल्या ध्येयात एक मैलाचा दगड गाठला आहे. तसेच २०२३ मध्ये १ लाख १ हजार पेटेंट भारताच्या नावावर झाल्याची माहिती द बिझनेस लाईन या इंग्रजी संकेतस्थळावर देण्यात आली आहे.

प्रथमच, भारतीय आयपी प्राधिकरणांनी एका वर्षात एक लाखाहून अधिक पेटंट मंजूर केले. भारताचे IP प्राधिकरण – पेटंट, ट्रेडमार्क, डिझाईन्स आणि GIS च्या नियंत्रक जनरलने १५ मार्च २०२३ ते १४ मार्च २०२४ दरम्यान बिझनेसलाइनने पाहिलेल्या अधिकृत डेटानुसार १,०१,३११ पेटंट मंजूर केले. FY23 मध्ये, अधिकाऱ्यांनी मंजूर केलेल्या पेटंटची संख्या फक्त ३४,१३४ होती.

कंपन्या, विद्यापीठे आणि व्यक्तींमध्ये नवनवीनता आणि IP जागरूकता वाढल्याने, भारतीय अधिकाऱ्यांना १५ मार्च २०२३ ते १४ मार्च २०२४ दरम्यान पेटंट अर्जांची सर्वाधिक संख्या, ९०,३०० प्राप्त झाली. ही संख्या FY23 साठी ८२,८११ होती.

भारतात सर्व IPs – पेटंट, कॉपीराइट, ट्रेडमार्क इ. साठी अर्ज वाढले आहेत. २०२१-२२ ते २०२२-२३ पर्यंत एकूण पेटंट अर्ज २४% वाढले आणि २०२३-२४ मध्ये ९% वाढले. भारताच्या वाढत्या सेमीकंडक्टर इकोसिस्टमच्या अनुषंगाने, सेमीकंडक्टर इंटिग्रेशन लेआउट डिझाइन्स (SCILD) च्या संरक्षणासाठी दाखल केलेले अर्ज २०२१-२२ मध्ये फक्त एक वरून २०२२-२३ मध्ये आठ झाले.

खेतान अँड कंपनीचे भागीदार अधीश नारगोळकर यांनी नमूद केले आहे की, भारतातील पेटंट अर्ज- भारतात आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर- गेल्या वर्षभरात मोठ्या प्रमाणात वाढ झाली आहे. “कंपन्या आणि विद्यापीठांव्यतिरिक्त, अगदी नवीन-युगातील स्टार्टअप्स देखील या कृतीचा एक भाग आहेत आणि हे ऍप्लिकेशन संपूर्ण तंत्रज्ञानाचा भाग आहेत,” तो म्हणाला. “प्रक्रिया सुव्यवस्थित करण्यासाठी आणि पेटंट मंजूर करण्याची प्रक्रिया जलद करण्यासाठी पेटंट परीक्षकांची संख्या वाढवण्यासाठी अधिकाऱ्यांकडून एकत्रित प्रयत्न केले गेले आहेत,” ते पुढे म्हणाले.

आर्थिक अनिश्चिततेच्या एका वर्षात, जागतिक बौद्धिक संपदा संघटनेच्या (WIPO) पेटंट कोऑपरेशन ट्रीटी (PCT) प्रणालीद्वारे फाइलिंगमध्ये २% ची घसरण झाली – १४ वर्षांतील पहिली घसरण. तथापि, आंतरराष्ट्रीय PCT ऍप्लिकेशन्समध्ये वाढ नोंदवणाऱ्या काही राष्ट्रांमध्ये भारताचा समावेश होता कारण भारतीय नवकल्पकांनी CY 2023 मध्ये ४४.६% अधिक अर्ज दाखल केले होते जे मागील वर्षाच्या तुलनेत ३,७९१ इतके होते. PCT ही एक जागतिक फ्रेमवर्क आहे जी १५०+ भागीदार देशांमध्ये एखाद्याच्या IP चे संरक्षण करण्यात मदत करते. तथापि, भारत PCT समुदायाचा एक छोटासा भाग बनवतो आणि जगभरात ११व्या स्थानावर आहे.

आर्थिक वर्ष २०२२-२३ मध्ये, भारतातील सर्वोच्च पीसीटी फाइलर्समध्ये TVS मोटर कंपनी (८८), वैज्ञानिक आणि औद्योगिक संशोधन परिषद (CSIR) (५१), हिंदुस्तान पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन (२२) आणि सर्व २१ भारतीय तंत्रज्ञान संस्था (IIT) होते.

IIT-मद्रास येथील औद्योगिक सल्लागार आणि प्रायोजित संशोधनाचे डीन मनु संथानम यांच्या म्हणण्यानुसार, IIT-M ने FY24 मध्ये प्रतिदिन एकापेक्षा जास्त पेटंट अर्ज दाखल केले आणि वर्ष संपले ३७८ (२९३ भारतीय, ८५ आंतरराष्ट्रीय) अर्ज. हे FY23 मधील एकूण अर्जांपेक्षा ६२% वाढ दर्शवते.