भारतीय कंपन्यांसाठी आरबीआयने आणले नवे फेमाचे नियम कंपन्यांचे पैसे विदेशी अथवा भारतीय चलनात पाठविणार

भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) फॉरेन एक्स्चेंज मॅनेजमेंट अर्थात फेमा (FEMA) अंतर्गत नियमांसह बाहेर पडल्यामुळे आंतरराष्ट्रीय स्टॉक एक्स्चेंजवर भारतीय कंपनीच्या सूचीला एक धक्का मिळाला. नवीन नियमांमुळे कंपन्यांना परकीय चलन अधिक प्रभावीपणे वापरण्यास मदत होईल, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.

नियम दोन अधिसूचनांद्वारे सार्वजनिक केले गेले आहेत. नियमांचा पहिला संच पेमेंट पद्धती आणि कर्ज नसलेल्या साधनांच्या अहवालाशी संबंधित आहे. “आंतरराष्ट्रीय एक्सचेंजमध्ये सूचीबद्ध असलेल्या भारतीय कंपनीच्या इक्विटी शेअर्सच्या खरेदी/सदस्यता यातून मिळालेली रक्कम एकतर भारतातील बँक खात्यात पाठवली जाईल किंवा भारतीय कंपनीच्या विदेशी चलन खात्यात जमा केली जाईल,” असे अधिसूचनेत म्हटले आहे.

पुढे, इक्विटी शेअर्सची विक्रीची रक्कम (करांची निव्वळ) भारताबाहेर पाठविली जाऊ शकते किंवा परवानगीधारकाच्या बँक खात्यात जमा केली जाऊ शकते. परकीय चलनातील व्यवहाराचा अहवाल गुंतवणूकदार भारतीय कंपनी अधिकृत डीलरमार्फत करेल. जर एखाद्या FPI ने स्टॉक एक्स्चेंजद्वारे गुंतवणूक केली तर अधिकृत डीलर RBI ला अहवाल देईल.

नियमनचा दुसरा संच भारतातील रहिवासी व्यक्तीच्या विदेशी चलन खात्यांशी संबंधित आहे. येथे, असे म्हटले आहे की जर बाह्य व्यावसायिक कर्ज (ECB), अमेरिकन डिपॉझिटरी रिसीट्स (ADRs), ग्लोबल डिपॉझिटरी रिसीट्स (GDRs) द्वारे किंवा आंतरराष्ट्रीय एक्सचेंजेसवर भारतात समाविष्ट असलेल्या कंपन्यांच्या इक्विटी शेअर्सच्या थेट सूचीद्वारे निधी उभारला गेला असेल. परंतु अद्याप वापरणे किंवा परत करणे बाकी आहे, नंतर ते भारताबाहेरील बँकेत परकीय चलन खात्यात ठेवले जाईल.