अपारंपारीक ऊर्जा क्षेत्रात अदानी करणार २.३ लाख कोटी रूपयांची गुंतवणूक २०७० पर्यंत ० कार्बन उत्सर्जनाचे लक्ष्य गाठण्यासाठी सौर आणि पवन ऊर्जा

आगामी काळात भारतातून ० टक्के कार्बन उत्सर्जन झाले पाहिजे आणि देशातील कोळशाचा वापर करून वीज निर्मितीमुळे प्रदुषण रोखण्यासाठी सौर ऊर्जेची घोषणा पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी केली होती. त्यानुसार सौर आणि पवन ऊर्जा निर्मिती क्षेत्रात आता अदानी उद्योग समूह गुंतवणूक करणार आहे. अदानी समूहाकडून २०३० पर्यंत भारतातील सर्वात महत्त्वाकांक्षी अपारंपारीक ऊर्जा विस्तार आणि सौर आणि पवन उत्पादन क्षमता वाढीसाठी सुमारे २.३ लाख कोटी रुपयांची गुंतवणूक करणार असल्याची माहिती पुढे आली आहे.

अदानी ग्रीन एनर्जी, भारतातील सर्वात मोठी अक्षय ऊर्जा कंपनी, गुजरातच्या कच्छमधील खावदा येथे सौर ऊर्जा आणि पवन ऊर्जेपासून वीज निर्मितीची क्षमता वाढवण्यासाठी सुमारे १.५ लाख कोटी रुपये सध्याच्या २ GW वरून ३० गिगावॅट आणि ६-७ मध्ये आणखी ५०,००० कोटी रुपयांची गुंतवणूक करणार आहे. देशातील इतरत्र अशाच प्रकारचे प्रकल्प ६ GW चे प्रकल्पही निर्माण करणार असल्याची माहिती कंपनीच्या एका उच्चपदस्थ अधिकाऱ्याने दिली.

अदानी न्यू इंडस्ट्रीज लिमिटेड (ANIL), समूहाच्या प्रमुख अदानी एंटरप्रायझेस लिमिटेडमधील एक युनिट, गुजरातमधील मुंद्रा येथे सोलर सेल आणि विंड टर्बाइन उत्पादन क्षमता वाढवण्यासाठी सुमारे ३०,००० कोटी रुपयांची गुंतवणूक करणार आहे. सध्या १०,९३४ मेगावाट (१०.९३ GW) चा ऑपरेटिंग पोर्टफोलिओ असलेला AGEL २०३० पर्यंत ४५ GW अक्षय ऊर्जा क्षमतेचे उद्दिष्ट निश्चित केले आहे. त्यातील ३० GW खावडा येथे जगातील सर्वात मोठा अक्षय ऊर्जा प्रकल्प उभारण्यात येणार आहे.

आम्ही आत्ताच खावडा येथे २,००० मेगावॅट (2 GW) क्षमतेचे काम सुरू केले आहे आणि चालू आर्थिक वर्षात (मार्च २०२५ रोजी संपलेले आर्थिक वर्ष) ४ GW आणि त्यानंतर दरवर्षी ५ GW जोडण्याची योजना आहे,” असे AGEL चे व्यवस्थापकीय संचालक विनीत एस जैन यांनी सांगितले.

या योजनांना पाठिंबा देण्यासाठी तसेच इतर देशांतर्गत नूतनीकरणक्षम आणि निर्यातक्षम बाजाराच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी, ANIL ची मुंद्रा येथील सेल आणि मॉड्युल उत्पादन सुविधा सध्याच्या 4 GW वरून २०२६-२७ पर्यंत १० GW पर्यंत वाढवण्याची योजना असल्याचेही त्यांनी सांगितले.

क्रिस्टलीय सिलिकॉन हे सूर्यकिरणांचे विद्युत प्रवाहात रूपांतर करण्यास सक्षम असलेल्या पेशींमध्ये रूपांतरित केले जाते आणि खावडा सारख्या उच्च किरणोत्सर्गाच्या भागात ठेवण्यापूर्वी मॉड्यूलवर बसवले जाते. अशा प्रकारे व्युत्पन्न होणारी वीज ग्राहकांना पुढे जाण्यासाठी ट्रान्समिशन ग्रिडला जोडली जाते. सौर उत्पादनासोबतच, ANIL वाऱ्यापासून वीज निर्माण करणाऱ्या पवनचक्की बनवण्याची क्षमता साडेतीन वर्षांत 5 GW पर्यंत वाढवत आहे, असे ते म्हणाले.

बंदरांपासून वीजनिर्मिती आणि पारेषण, नैसर्गिक वायू वितरण, खाणकाम, तांबे उत्पादन, विमानतळ, डेटा सेंटर आणि कमोडिटी व्यवसाय अशा अदानी समूहाचा २०२४-२५ या आर्थिक वर्षासाठी (एप्रिल २०२४ ते मार्च २०२५) भांडवली खर्च रु. १.२ लाख कोटी आहे.) २०७० पर्यंत निव्वळ-शून्य कार्बन उत्सर्जन साध्य करण्याच्या व्यापक योजनेचा एक भाग म्हणून २०३० पर्यंत गैर-जीवाश्म स्त्रोतांपासून ५०० GW वीज निर्माण करण्याचे लक्ष्य असलेल्या देशातील कोणत्याही कॉर्पोरेटद्वारे समूहाच्या अक्षय ऊर्जा योजना सर्वात महत्त्वाकांक्षी आहेत.

खावडा येथे ५३८ चौरस किलोमीटरमध्ये पसरलेले आहे जे पॅरिस शहराच्या क्षेत्रफळाच्या पाचपट आहे, शिखरावर ८१ अब्ज युनिट्स निर्माण करेल जे बेल्जियम, चिली आणि स्वित्झर्लंड सारख्या संपूर्ण राष्ट्रांना उर्जा देऊ शकेल. AGEL ची इतर प्रकल्प स्थळे राजस्थान आणि तामिळनाडू मध्ये आहेत. भव्य स्वच्छ ऊर्जा निर्मिती पार्क पाकिस्तानच्या सीमेजवळ ओसाड जमिनीवरही आहे.