मंत्रालय येथे वर्ल्ड डिजिटल डिटॉक्स डे (WDDD) मोठ्या उत्साहात आणि यशस्वीरित्या साजरा करण्यात आला. डिजिटल आरोग्य आणि समतोल जीवनशैलीचा प्रचार करणाऱ्या या उपक्रमाने महत्त्वपूर्ण टप्पा गाठला आहे. विचारपूर्वक आखलेले नियोजन आणि उत्साही सहभागामुळे या उपक्रमाने डिजिटल डिटॉक्स आणि सर्वांगीण कल्याणासाठी लोकांमध्ये वचनबद्धता निर्माण केली.
यावेळी वर्ल्ड डिटॉकसच्या डेच्या संस्थापिका डॉ रेखा चौधरी यांनी ऑस्ट्रेलियन सरकारच्या धर्तीवर महाराष्ट्रातही तो निर्णय लागू करावा अशी मागणी मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्याकडे केली.
ऑस्ट्रेलियन सरकारने १६ वर्षा खालील मुलांच्या हाती मोबाईल देण्यावर बंदी घातली आहे. त्यामुळे लहान मुलांना मोबाईलपासून दूर ठेवण्यास आणि बौद्धिक वाढ होण्यास मदत होणार आहे. त्याधर्तीवर महाराष्ट्रातही या निर्णयाची अंमलबजावणी करावी असे मत डॉ रेखा चौधरी यांनी यावेळी व्यक्त केले.
महाराष्ट्रातून सुरुवात आणि जागतिक स्तरावर विस्तार
आजचा हा दिवस ७० देशांमध्ये मोठ्या उत्साहाने साजरा केला जातो, आणि या दिवसाचा प्रारंभ भारतातील महाराष्ट्रातून झाला आहे. महाराष्ट्राच्या भूमीतून सुरू झालेली ही चळवळ जागतिक स्तरावर पोहोचली असून, डिजिटल युगातील समतोल साधण्याच्या दिशेने सकारात्मक बदल घडवत आहे.
कार्यक्रमाचे मुख्य वैशिष्ट्ये
कार्यक्रमाची सुरुवात सकाळी ११ वाजता मान्यवरांच्या हस्ते पारंपरिक दीपप्रज्वलनाने झाली. त्यानंतर राष्ट्रगीताने आणि डिजिटल आरोग्य जपण्याची शपथ घेऊन कार्यक्रमाला सुरुवात झाली. डॉ. रेखा चौधरी, वर्ल्ड डिजिटल डिटॉक्स डेच्या संस्थापक आणि भारताच्या वेलनेस अँबॅसडर, यांनी उपस्थितांना मार्गदर्शन केले. त्यांनी सांगितले की, WDDD आज ७० देशांमध्ये पसरले असून, ७.५ दशलक्ष लोकांना थेट प्रभावित केले आहे. डिजिटल डिटॉक्सचा जागतिक प्रभाव दाखवण्यासाठी ऑडिओ-व्हिज्युअल सादरीकरण करण्यात आले.
देवीदास भगुरे,अवर सचिव.
(GAD विभाग) यांचे महत्त्वपूर्ण योगदान
कार्यक्रमात सामान्य प्रशासन विभागाचे अवर सचिव देवीदास भगुरे म्हणाले की, मुलांमध्ये डिजिटल व्यसन कसे खोलवर रुजले आहे, हे व्यसन अत्यंत धोकादायक आहे, म्हणून मी स्वतः घरात काही उपाययोजना केल्या आहेत. मी ‘वर्ल्ड डिजिटल डिटॉक्स डे’ या नावाने एक बॉक्स तयार केला आहे. घरात प्रवेश करताना, चप्पल काढल्यावर मोबाईल त्या बॉक्समध्ये ठेवणे अनिवार्य आहे. हे नियम घरातील प्रत्येकासाठी लागू आहेत.
“माय डिजिटल डिटॉक्स जर्नी” कॉमिक बुकचे लोकार्पण
३ ते ८ वयोगटातील मुलांसाठी खास तयार करण्यात आलेल्या “माय डिजिटल डिटॉक्स जर्नी” या कॉमिक बुकचे लोकार्पण करण्यात आले. या पुस्तकाद्वारे लहान वयातच आरोग्यदायी सवयी लावणे आणि डिजिटल युगाशी जुळवून घेण्याचे महत्त्व शिकवले जाते. रंगीत कथा आणि मजेशीर दृष्टिकोन मुलांना डिजिटल डिटॉक्सचे फायदे प्रभावीपणे शिकवतात.
धोरणात्मक बदलासाठी आग्रह: मुलांसाठी डिजिटल संरक्षण
डिजिटल युगातील मुलांच्या आरोग्यासाठी पुढाकार घेत, फाउंडेशनने मुख्यमंत्री यांना पत्र लिहून १६ वर्षांखालील मुलांसाठी सोशल मीडियावर बंदी घालण्याची मागणी केली आहे. कमी वयातील मुलांना डिजिटल व्यसन आणि चुकीच्या माहितीच्या दुष्परिणामांपासून वाचवण्यासाठी कठोर नियम आवश्यक आहेत. या मागणीचे समर्थन करत, फाउंडेशनने समाजाच्या भविष्यासाठी जबाबदार तंत्रज्ञानाचा वापर आणि जागरूकता यावर भर दिला आहे.
चर्चासत्र आणि पुरस्कार वितरण
कार्यक्रमात तज्ज्ञांचे चर्चासत्र आयोजित करण्यात आले, ज्यामध्ये १६ वर्षांखालील मुलांसाठी सोशल मीडिया बंदीचे महत्त्व आणि डिजिटल फास्टिंग यावर चर्चा झाली.
पुरस्कार वितरण समारंभात चार मुख्य श्रेणींमध्ये पुरस्कार प्रदान करण्यात आले:
1.सेलिब्रिटींना पुरस्कार: जे डिजिटल फास्टिंगचे महत्त्व समजावून सांगतात.
2.शाळा: ज्यांनी सोशल मीडियाच्या वापरावर निर्बंध आणले.
3.वेलनेस इंडस्ट्रीतील नेते: ज्यांनी मानसिक आरोग्यासाठी विशेष प्रयत्न केले.
4.समाज नेते: जे डिजिटल डिटॉक्ससाठी कार्यरत आहेत.
सर्जनशील आणि मनोवेधक सादरीकरण
कार्यक्रमात लहान मुलांनी सादर केलेल्या मिमिक्री नाटिकेने सर्वांचे लक्ष वेधून घेतले. विनोद आणि कथाकथनाद्वारे डिजिटल डिटॉक्सचे महत्त्व प्रभावीपणे मांडले गेले.
प्रेरणादायी समारोप
कार्यक्रमाचा समारोप अंतिम पुरस्कार वितरणाने आणि मुख्य भाषणाने झाला. डिजिटल फास्टिंग आणि १६ वर्षांखालील मुलांसाठी सोशल मीडियाच्या बंदीचे महत्त्व अधोरेखित करण्यात आले. उपस्थितांनी शपथ घेत डिजिटल आरोग्यासाठी वचनबद्धता दर्शवली.
आभार आणि कृतज्ञता
WDDD चे आयोजक उपस्थित मान्यवर, पॅनेलिस्ट, सादरकर्ते आणि पुरस्कार विजेते यांचे आभार मानतात. महाराष्ट्र पर्यटन मंत्रालय आणि आरोग्य मंत्रालयाने या उपक्रमाला पाठिंबा दिला.
महाराष्ट्रातून सुरू झालेली ही चळवळ आता ७० देशांमध्ये पोहोचली असून, डिजिटल युगातील समतोल आणि आरोग्यदायी जीवनासाठी जागतिक प्रतीक ठरली आहे.
अधिक माहितीसाठी भेट द्या: www.worlddigitaldetoxday.com.