सेबीने दिली एनएसई आणि बीएसईला व्यापार स्थळ म्हणून मान्यता आऊटेजच्या वेळी पर्यायी व्यापारी स्थळ म्हणून मान्यता सेबीने दिली

भांडवली बाजार नियामक सिक्युरिटीज अँड एक्स्चेंज बोर्ड ऑफ इंडिया (SEBI) ने २८ नोव्हेंबर रोजी एनएसई NSE आणि बीएसई BSE ला दोन्ही एक्सचेंजमधील आउटेजच्या वेळी पर्यायी व्यापार स्थळ म्हणून काम करण्यास परवानगी दिली. रोख, डेरिव्हेटिव्ह्ज, करन्सी डेरिव्हेटिव्ह आणि व्याजदर डेरिव्हेटिव्हसाठी इंटरऑपरेबिलिटी १ एप्रिल २०२५ पासून प्रभावी होईल.

सेबी SEBI ने आज जारी केलेल्या परिपत्रकानुसार, बीएसई BSE साठी पर्यायी ट्रेडिंग प्लॅटफॉर्म म्हणून काम करणाऱ्या एनएसई NSE आणि त्याउलट योजना सुरू होईल. दोन्ही एक्सचेंजेसने एक संयुक्त एसओपी SOP तयार करणे आवश्यक आहे ज्यामध्ये आवश्यक समन्वय आणि जबाबदाऱ्यांसह आउटेज दरम्यान अनुसरण करावयाच्या चरणांचा समावेश आहे.

याची अंमलबजावणी करण्यासाठी, दोन्ही एक्सचेंजेसने ६० दिवसांच्या आत एक मानक कार्यप्रणाली (SOP) विकसित करणे आवश्यक आहे. या एसओपी SOP मध्ये आउटेज दरम्यान लागू करण्यात येणाऱ्या योजनेची रूपरेषा, तसेच प्रभावित एक्सचेंजची भूमिका आणि जबाबदाऱ्या आणि त्याच्या पर्यायी ठिकाणाची रूपरेषा सांगणे आवश्यक आहे.

या परिपत्रकात पुढे असे नमूद केले आहे की एसओपी SOP स्टॉक ब्रोकर्स आणि क्लिअरिंग कॉर्पोरेशनच्या सिस्टीममधील कोणत्याही बदलांना संबोधित करते, ज्याची सुरळीत अंमलबजावणी सुनिश्चित करण्यासाठी आवश्यक असू शकते.

इतर एक्सचेंजेसवरील समान किंवा परस्परसंबंधित निर्देशांकांमध्ये ऑफसेटिंग पोझिशन्स घेऊन व्यापारी त्यांच्या खुल्या पोझिशन्स हेज करू शकतील, असे सेबीने म्हटले आहे.

“सेगमेंट इंटरऑपरेबल असल्याने, पर्यायी ठिकाणी ऑफसेटिंग पोझिशन्स क्लायंटसाठी ओपन पोझिशन्स नेट ऑफ करतील, ज्यामुळे मार्जिन मुक्त होईल. या उत्पादनांसाठी कोणत्याही अतिरिक्त उपचारांची आवश्यकता नाही,” असे परिपत्रकात म्हटले आहे.

केवळ एका एक्सचेंजवर सूचीबद्ध केलेल्या सिक्युरिटीजसाठी, इतर एक्सचेंज आउटेज झाल्यास सक्रिय करण्यासाठी राखीव करार तयार करू शकतात.

इंटरऑपरेबल सेगमेंट्समध्ये कॅश मार्केट, इक्विटी डेरिव्हेटिव्ह्ज, करन्सी डेरिव्हेटिव्ह आणि व्याजदर डेरिव्हेटिव्ह यांचा समावेश होतो.

आउटेज झाल्यास, एक्सचेंजेसने सेबी SEBI ला ७५ मिनिटांच्या आत सूचित करणे आणि त्यांच्या व्यवसाय निरंतरता योजना सक्रिय करणे आवश्यक आहे. पर्यायी व्यापाराचे ठिकाण अधिसूचनेच्या १५ मिनिटांच्या आत कार्यान्वित होणे आवश्यक आहे.

ज्या एक्सचेंजेसचा इतर एक्सचेंजशी उच्च सहसंबंधित इंडेक्स डेरिव्हेटिव्ह उत्पादन नाही त्यांनी नियामक मार्गदर्शक तत्त्वांच्या अनुषंगाने असा निर्देशांक आणि त्याचे डेरिव्हेटिव्ह्ज सादर करण्याचा विचार केला पाहिजे. यामुळे प्रभावित एक्सचेंजवरील आउटेज दरम्यान इंडेक्स डेरिव्हेटिव्हजमधील पोझिशन्स हेज केले जाऊ शकतात.

शेवटी, आउटेज अनुभवणाऱ्या एक्सचेंजने व्यत्यय आल्याच्या ७५ मिनिटांच्या आत इतर एक्सचेंज आणि सेबी SEBI दोघांनाही व्यवसाय सातत्य यंत्रणा सुरू करण्याबद्दल सूचित केले पाहिजे.