पॅन २.० मधील क्युआर कोडच आर्थिक घोटाळ्यातून वाचविणार केंद्र सरकारकडून जारी केली माहिती

केंद्र सरकारने पारंपारिक कायम खाते क्रमांक (PAN) प्रणाली वाढविण्यासाठी आधुनिकीकरणाच्या पुढाकाराचा भाग म्हणून पॅन २.० PAN 2.0 सादर केला आहे. आयकर विभागाने करदात्यांना नियुक्त केलेला १०-अंकी अल्फान्यूमेरिक आयडेंटिफायर पॅन हा एक विशिष्ट क्रमांक आहे.

डिजिटल इंडिया मोहिमेशी संरेखित, सरकार पॅन २.० PAN 2.0 ला इलेक्ट्रॉनिक गव्हर्नन्स प्रकल्प म्हणून स्थान देण्याचे उद्दिष्ट ठेवते जे करदात्यांची नोंदणी प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी तंत्रज्ञानाचा वापर करते. या अपग्रेडमध्ये विद्यमान पॅन/ टॅन PAN/TAN १.० प्रणालीचे संपूर्ण फेरबदल, प्राथमिक आणि दुय्यम पॅन/ टॅन PAN/TAN कार्ये आणि पॅन प्रमाणीकरण सेवांचा समावेश असेल.

अपग्रेड केलेल्या पॅन कार्डमध्ये क्युआर QR कोड समाविष्ट असतील. आयकर विभागाने स्पष्ट केले आहे की, जुन्या पांढऱ्या रंगाची किंवा क्यूआर कोड नसलेली स्मार्ट कार्ड डिझाइन असलेली विद्यमान पॅनकार्ड वैध राहतील.

तथापि, या जुन्या डिझाईन्सच्या ताब्यात असलेल्या करदात्यांना अतिरिक्त सुविधा आणि सुरक्षिततेसाठी क्युआर QR कोड असलेल्या नवीन पॅन डिझाइनमध्ये अपग्रेड करण्यासाठी प्रोत्साहित केले जाते.

क्यूआर कोडसह अपडेट केलेले पॅन कार्ड जे डुप्लिकेशन किंवा छेडछाड करण्यास अत्यंत प्रतिरोधक आहे. कूटबद्ध केलेली वैयक्तिक माहिती क्युआर QR कोडमध्ये एम्बेड केलेली आहे, ती केवळ विशेष सॉफ्टवेअर असलेल्या अधिकृत व्यक्तींनाच उपलब्ध आहे.

विक्रम बब्बर, भागीदार, ईवाय EY फॉरेन्सिक अँड इंटिग्रिटी सर्व्हिसेस – फायनान्शियल सर्व्हिसेस, म्हणाले: “नवीन पॅन कार्ड क्युआर QR कोडसह येत असल्याने त्याची डुप्लिकेट किंवा छेडछाड करणे अधिक कठीण आहे. क्युआर QR कोडमध्ये एनक्रिप्टेड वैयक्तिक डेटा असतो, जो फक्त वाचता येतो. विशिष्ट सॉफ्टवेअर वापरून अधिकृत कर्मचाऱ्यांकडून हे फसवणूक करणाऱ्यांद्वारे वैयक्तिक माहितीचा गैरवापर होण्याचा धोका कमी करते.

नवीन पॅन कार्डवर क्युआर QR कोड समाविष्ट केल्याने जलद आणि कार्यक्षम ओळख पडताळणी शक्य होते. क्युआर QR कोड स्कॅन करून, पडताळणी जवळजवळ त्वरित होते, तोतयागिरी आणि ओळख चोरीपासून संरक्षण उपाय म्हणून काम करते. हे वैशिष्ट्य आर्थिक व्यवहारांदरम्यान विशेषतः फायदेशीर आहे कारण ते त्रुटी आणि फसव्या क्रियाकलापांचा धोका कमी करते.

“क्युआर QR कोड वैशिष्ट्यीकृत अपग्रेड केलेल्या पॅन डिझाइनचा परिचय फसवणुकीचा सामना करण्यासाठी आणि अनुपालन वाढविण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. क्युआर QR कोड सुरक्षा आणि सत्यतेचा एक आवश्यक स्तर जोडतात कारण त्यात कार्डधारकांचे एनक्रिप्ट केलेले तपशील असतात. यामुळे पॅन कार्डची डुप्लिकेशन किंवा बनावट बनते अत्यंत कठीण, कारण क्युआर QR कोड केवळ विशिष्ट सॉफ्टवेअरद्वारे डीकोड केला जाऊ शकतो, याची खात्री करून कार्ड वैध आहे आणि त्याच्या योग्य मालकाशी जोडलेले आहे,” अंकित रतन, सीईओ आणि सह-संस्थापक, सिग्झी यांनी इकॉनॉमिक टाइम्सला सांगितले.

“क्युआर QR कोडसह अपग्रेड केलेले पॅन कार्ड प्रगत सुरक्षा वैशिष्ट्ये सादर करते ज्यामुळे फसवणुकीचा धोका लक्षणीयरीत्या कमी होतो. जुन्या पांढऱ्या-रंगीत पॅन कार्ड असलेल्या व्यक्तींसाठी नवीन आवृत्तीमध्ये अपग्रेड केल्याने क्युआर QR कोडमध्ये सुरक्षित, स्कॅन करण्यायोग्य डेटा एम्बेड करून संरक्षण वाढते, ज्यामुळे कार्ड बनते. छेडछाड किंवा डुप्लिकेशनला अधिक प्रतिरोधक,” मोहित चोबे, संचालक, डिजिटल, ट्रस्ट अँड ट्रान्सफॉर्मेशन, फॉरव्हिस मजार्स म्हणाले.

FAQ च्या यादीमध्ये, सरकारने नमूद केले आहे:

(i) क्युआर QR कोड हे नवीन वैशिष्ट्य नाही आणि ते २०१७-१८ पासून पॅन कार्डमध्ये समाविष्ट केले गेले आहे. पॅन २.० PAN 2.0 प्रकल्पांतर्गत तेच सुधारणांसह चालू ठेवले जाईल, जसे की डायनॅमिक क्युआर QR कोड जो पॅन PAN डेटाबेसमध्ये उपस्थित नवीनतम डेटा प्रदर्शित करेल. क्यूआर कोडशिवाय जुने पॅन कार्ड असलेल्या पॅन धारकांना सध्याच्या पॅन १.० इकोसिस्टममध्ये तसेच पॅन २.० मध्ये क्युआर QR कोडसह नवीन कार्डसाठी अर्ज करण्याचा पर्याय आहे.

(ii) QR कोड पॅन PAN आणि पॅन PAN तपशील प्रमाणित करण्यात मदत करतो.

(iii) सध्या, क्युआर QR कोड तपशील सत्यापित करण्यासाठी एक विशिष्ट QR रीडर अनुप्रयोग उपलब्ध आहे. रीडर ॲप्लिकेशनद्वारे वाचल्यावर, फोटो, स्वाक्षरी, नाव, वडिलांचे/आईचे नाव आणि जन्मतारीख यासह संपूर्ण तपशील प्रदर्शित केला जातो.

(iv). क्युआर QR कोड पॅन PAN तपशीलांचे प्रमाणीकरण सुलभ करते, सत्यता सुनिश्चित करते.

(v). तपशीलांची पडताळणी करण्यासाठी एक समर्पित QR रीडर ॲप्लिकेशन उपलब्ध आहे. स्कॅन केल्यावर, ते धारकाचा फोटो, स्वाक्षरी, नाव, पालकांची नावे आणि जन्मतारीख प्रदर्शित करते.